คำไวพจน์น่ารู้ หมวดหมู่ "ความรู้สึกและอารมณ์"
ในภาษาไทยของเรานั้น มีคำศัพท์มากมายที่ใช้บรรยายความรู้สึกและอารมณ์ต่าง ๆ การเรียนรู้คำไวพจน์ หรือคำที่มีความหมายเหมือนกันหรือคล้ายคลึงกัน จะช่วยให้นักเรียนสามารถเลือกใช้คำศัพท์เพื่อการสื่อสารและการเขียนได้อย่างสละสลวยและตรงตามความรู้สึกมากยิ่งขึ้น วันนี้ผมได้รวบรวมคำไวพจน์ที่น่าสนใจในหมวดหมู่ความรู้สึกมาให้นักเรียนได้ศึกษาครับ
คำไวพจน์ความรู้สึก "ดีใจ" (Happiness)
ความรู้สึกยินดีเป็นอารมณ์พื้นฐานที่เกิดขึ้นเมื่อเราสมหวังหรือพอใจในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มีคำที่ใช้แสดงความดีใจได้หลายระดับ ดังนี้ครับ
- ยินดี
- ปรีดา
- ปราโมทย์
- เกษมสันต์
- ปลาบปลื้ม
- ปีติ
- หรรษา
- สุขใจ
- ชื่นชม
- ดีอกดีใจ
- เบิกบาน
- สำราญ
คำไวพจน์ความรู้สึก "โกรธ" (Anger)
ความโกรธเป็นอารมณ์ตอบสนองเมื่อรู้สึกไม่พอใจ ถูกขัดใจ หรือถูกคุกคาม การเลือกใช้คำขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอารมณ์
- กริ้ว
- พิโรธ
- โกรธา
- เคือง
- ขุ่นเคือง
- โมโห
- โทสะ
- ฉุนเฉียว
- เกรี้ยวกราด
- โกรธเกรี้ยว
- ขึ้งเคียด
คำไวพจน์ความรู้สึก "รัก" (Love)
ความรักเป็นความรู้สึกที่ซับซ้อน มีทั้งความผูกพัน ความเสน่หา และความปรารถนาดี ภาษาไทยมีคำที่ใช้บรรยายความรักในบริบทต่าง ๆ กันไป
- เสน่หา
- พิศวาส
- ปฏิพัทธ์
- สิเนหา
- เยื่อใย
- สมร
- กานดา (ใช้กับหญิงอันเป็นที่รัก)
- ยาหยี (มาจากภาษาชวา หมายถึง ที่รัก)
- อาลัย
- รักใคร่
คำไวพจน์ความรู้สึก "เศร้า" (Sadness)
ความเศร้าคือความรู้สึกทุกข์ใจเมื่อต้องพบเจอกับความสูญเสีย ความผิดหวัง หรือเรื่องไม่สมปรารถนา มีคำที่ใช้บรรยายความเศร้าได้ดังนี้
- โศก
- โศกศัลย์
- อาดูร
- วิปโยค
- กำสรวล
- ทุกข์ใจ
- ระทม
- หดหู่
- สลด
- หมองใจ
- ช้ำใจ
คำไวพจน์ความรู้สึก "กลัว" (Fear)
ความกลัวเป็นกลไกการเอาตัวรอดของมนุษย์เมื่อเผชิญกับอันตรายหรือสิ่งที่ไม่แน่นอน การใช้คำสามารถบ่งบอกระดับของความกลัวได้
- เกรง
- หวาด
- พรั่นพรึง
- ขยาด
- สะทกสะท้าน
- หวาดหวั่น
- ประหวั่น
- ครั่นคร้าม
- ตระหนก
- อกสั่นขวัญแขวน
การทำความเข้าใจและจดจำคำไวพจน์เหล่านี้ จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการเรียนวิชาภาษาไทย ทั้งในการอ่านเพื่อทำความเข้าใจบทประพันธ์ต่าง ๆ และการเขียนเพื่อบรรยายความรู้สึกให้ผู้อ่านเห็นภาพและคล้อยตามได้อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น ผมหวังว่านักเรียนจะนำความรู้เหล่านี้ไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์นะครับ